علت ایجاد خط تیره شکم در بارداری و راه‌های درمان آن
خط قهوه ای روی شکم در بارداری یا لینه نیگرا، یک پدیده رایج در دوران بارداری است که بسیاری از زنان با آن مواجه می‌شوند. این خط تیره عمودی که از ناف تا ناحیه زیر شکم امتداد می‌یابد، ممکن است باعث نگرانی برخی از مادران باردار شود. اما باید بدانید ایجاد خط شکم در بارداری خطری برای مادر یا جنین ندارد. زیرا این خط به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش رنگ‌دانه‌های پوست ایجاد می‌شود و به تدریج بعد از زایمان از بین می‌رود.
عواملی مانند ژنتیک، تغذیه، تعداد بارداری و… در ماندگاری یا درمان این خط نقش دارند. برای مثال قاووت بارداری یکی از مواد غذایی است که می‌تواند شما را از بسیاری از مشکلات بارداری مصون نگه دارد. با ما همراه باشید تا روش‌های پیشگیری و درمان این پدیده را بررسی کنیم.
علت ایجاد خط قهوه‌ای بارداری؛ نقش هورمونها و تغییرات پوستی
خط شکم در بارداری یا لینه نیگرا یکی از تغییرات پوستی در بارداری است که از ناحیه شرمگاهی شروع و تا ناف یا زیر سینه ادامه دارد. علت اصلی ایجاد این خط، تغییرات هورمونی در دوران بارداری است. افزایش سطح هورمون‌هایی مانند ملانوسیت محرک (MSH) که توسط جفت تولید می‌شود، سلول‌های تولیدکننده رنگ‌دانه (ملانوسیت‌ها) را تحریک می‌کند. این افزایش تولید ملانین، منجر به تیرگی نواحی مختلف بدن از جمله خط وسط شکم می‌شود. علاوه بر هورمونها، عوامل دیگری نیز در ایجاد خط قهوه‌ای بارداری نقش دارند که عبارت‌اند از:
- ژنتیک: برخی از زنان به دلیل عوامل ژنتیکی مستعدتر به ایجاد خط قهوه‌ای هستند.
- نژاد: زنان با پوست تیره‌تر معمولاً خط قهوه‌ای تیره‌تری دارند.
- تعداد بارداری‌ها: در بارداری‌های دوم و سوم ممکن است خط قهوه‌ای پررنگ‌تر و واضح‌تر باشد.
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید: نور خورشید نیز می‌تواند باعث تیره‌تر شدن این خط شود.
شاید از خود بپرسید اصلاً چرا این خط ایجاد می‌شود؟ دانشمندان تا کنون موفق به کشف دلیل منطقی برای این پدیده نشده‌اند؛ اما می‌توان دلیل ایجاد لینا نیگرا را به موارد زیر مربوط دانست:
- آماده‌سازی بدن برای شیردهی: برخی محققان معتقدند که تیرگی نوک سینه‌ها و هاله اطراف آن و همچنین خط قهوه‌ای روی شکم، نشانه‌ای از آماده‌سازی بدن برای شیردهی است.
- محافظت از پوست: افزایش ملانین می‌تواند به‌عنوان یک مکانیسم محافظتی در برابر افزایش رنگ‌دانه‌های پوست عمل کند.
عوامل موثر بر شدت رنگ و اندازه خط قهوه‌ای بارداری
خط تیره شکم در بارداری، یک پدیده رایج در دوران بارداری است که شدت و اندازه آن در افراد مختلف متفاوت است. این خط در سه ماهه دوم و سوم بارداری که میزان ترشح هورمونها بالا می‌رود، شدت می‌گیرد. البته عوامل متعدد دیگری نیز در شدت رنگ و اندازه این خط موثر هستند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
ژنتیک
یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر ایجاد و شدت خط قهوه‌ای، ژنتیک است. اگر مادر یا خواهران شما در دوران بارداری این خط را به شدت تجربه کرده باشند، احتمال اینکه شما نیز به آن مبتلا شوید، بیشتر است.
همچنین رنگ پوست که یک عامل وراثتی است، ارتباط مستقیمی با شدت رنگ این خط دارد. افرادی با پوست تیره‌تر، معمولاً خط قهوه‌ای پررنگ‌تری نسبت به افراد با پوست روشن‌تر دارند.
تعداد بارداری‌ها
هرچه دفعات بارداری بیشتر باشد، احتمال پررنگ‌تر و پهن‌تر شدن این خط افزایش می‌یابد. این امر به دلیل تغییرات هورمونی و تجمع ملانین در پوست است.
شدت ترک شکم نیز ارتباط مستقیمی با دفعات بارداری دارد. پس اگر قرار است برای بار چندم مادر شدن را تجربه کنید، حتماً مقاله ترک شکم در بارداری را بخوانید.
سطح هورمونها
افزایش سطح هورمون‌های بارداری به ویژه هورمون محرک ملانوسیت (MSH)، باعث افزایش تولید ملانین و تیرگی پوست می‌شود. هرچه سطح این هورمونها بالاتر باشد، شدت خط عمودی شکم در بارداری نیز بیشتر خواهد بود.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید
قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه ماورا بنفش می‌تواند باعث تیره‌تر شدن خط قهوه‌ای شود. بنابراین، استفاده از کرم ضدآفتاب با SPF بالا در دوران بارداری توصیه می‌شود.
تغییرات هورمونی دیگر
برخی بیماری‌های غدد درون‌ریز مانند بیماری آدیسون که بر تولید هورمون‌های آدرنالین تأثیر می‌گذارد، می‌توانند باعث افزایش تولید ملانین و تیرگی پوست شوند.
سن
برخی مطالعات نشان می‌دهند که زنان مسن‌تر ممکن است خط قهوه‌ای پررنگ‌تری داشته باشند.
مراقبت از پوست در دوران بارداری؛ روش‌های درمان خط قهوه‌ای شکم در بارداری
بیش از 80 درصد زنان پدیده خط افتادن زیر شکم در بارداری را تجربه میکنند. این تغییر پوستی که فرایند کاملا طبیعی است، پس از زایمان به تدریج از بین می‌رود. اما به هر حال برخی زنان نسبت به آن حساس هستند و ترجیح می‌دهند برای کاهش ظاهر آن اقداماتی انجام دهند.
مراقبت‌های پوستی
استفاده منظم از مرطوب‌کننده‌های ملایم و فاقد مواد شیمیایی می‌تواند به حفظ رطوبت پوست و بهبود ظاهر خط زیر ناف در بارداری کمک کند. همچنین برخی کرم‌های روشن‌کننده حاوی ترکیبات طبیعی مانند ویتامین C و آلفا آربوتین روی کاهش تیرگی پوست تاثیر دارند. البته قبل از استفاده از هر کرمی، حتماً با پزشک مشورت کنید. اغلب متخصصان استفاده روزانه از ضد آفتاب با SPF بالا را برای محافظت از پوست در برابر اشعه UV پیشنهاد می‌دهند.
اگر ظاهر این خط قهوه‌ای بیش از حد شما را آزار می‌دهد، می‌توانید از لایه‌برداری ملایم کمک بگیرید. استفاده از اسکراب‌های طبیعی یا محصولات لایه‌بردار مخصوص پوست می‌تواند به بهبود بافت پوست کمک کند.
درمان‌های خانگی
آلوئه‌ورا دارای خواص التیام‌بخشی و روشن‌کننده پوست است. شما می‌توانید از گیاه آلوئه‌ورا یا ماسک آن برای بهبود خط زیر ناف در بارداری کمک بگیرید. ماسک خیار و ماسک زردچوبه نیز به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی، آب‌رسان خوبی برای کاهش رنگ این خط است.
تغذیه
نقش تغذیه در دوران بارداری، مهم‌تر از چیزی است که تصور می‌کنید. زیرا در این دوران علاوه بر تامین نیازهای خودتان باید مواد غذایی مورد نیاز رشد و نمو جنین را نیز در اختیارش قرار دهید. با این تفاصیل مجبورید چند برابر حالت عادی مواد مغذی مصرف کنید. یکی از خوراکی‌های ارزشمندی که برای این دوران توصیه می‌شود، قوتو است. این محصول غنی نه تنها نیازهای شما و جنینتان را رفع می‌کند؛ بلکه از بروز بسیاری از عوارض بارداری نیز پیشگیری می‌کند.
روش‌های درمانی پزشکی
همان‌طور که گفتیم این خط در ماه‌های آخر بارداری پررنگ‌تر می‌شود و اغلب اثری از خط زیر ناف در ماه اول بارداری نمی‌توان مشاهده کرد. مهم‌ترین نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که خط قهوه‌ای بارداری یک پدیده طبیعی است و معمولاً پس از زایمان از بین می‌رود.
با مراقبت‌های مناسب از پوست که اشاره کردیم و داشتن صبر و حوصله، می‌توانید به تدریج منتظر از بین رفتن این خط باشید. اگر به هر دلیلی تا چند ماه بعد از زایمان هنوز شاهد آن هستید، می‌توانید برای از بین بردن خط شکم در بارداری از لیزر درمانی استفاده کنید. لیزر درمانی می‌تواند به کاهش تیرگی و بهبود بافت پوست کمک کند.
میکرودرم ابریژن نیز با استفاده از کریستال‌های ریز، لایه‌های سطحی پوست را برمی‌دارد و به بازسازی پوست کمک می‌کند.
واریس یکی دیگر از مشکلات دوران بارداری است که برای درمان جدی آن باید تا بعد از زایمان صبر کنید. در مقاله واریس در دوران بارداری روش‌های بهبود این بیماری در طول بارداری و راه‌های درمان آن بعد از زایمان را به طور مفصل بررسی کردیم.
خط قهوه‌ای بارداری، پدیده‌ای طبیعی و موقت
خط قهوه ای روی شکم در بارداری یا لینه نیگرا یک پدیده رایج در دوران بارداری است که به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش تولید ملانین در پوست ایجاد می‌شود. این خط تیره معمولاً از ناف تا ناحیه زیر شکم امتداد می‌یابد و هیچ خطری برای مادر یا جنین ندارد.
خط شکم در بارداری پس از زایمان، با کاهش سطح هورمونها، به تدریج کمرنگ شده و از بین می‌رود. سرعت محوشدن این خط به عوامل مختلفی مانند ژنتیک، نژاد و تعداد بارداری‌ها بستگی دارد.
برای کاهش تیرگی پوست و بهبود ظاهر آن، توصیه می‌شود از کرم ضدآفتاب استفاده کرده، پوست را مرطوب نگه داشته و تغذیه سالمی داشته باشید.
به طور خلاصه، خط قهوه‌ای بارداری یک پدیده طبیعی و موقتی است که جای نگرانی ندارد. با مراقبت‌های مناسب از پوست و تغذیه صحیح، می‌توانید از ظاهر خود در دوران بارداری و پس از آن لذت ببرید.
شما می‌توانید با خرید قاووت، رژیم غذایی غنی در دوران بارداری برای خود داشته باشید و بدون نگرانی این دوران حساس را پشت سر بگذارید.
سوالات متداول
- 1. خط روی شکم در بارداری از کی شروع میشه؟
- زمان ظاهرشدن این خط در هر فرد متفاوت است، اما معمولاً در نیمه دوم بارداری، حدود هفته ۲۰ به بعد، قابل‌مشاهده‌تر می‌شود. البته، برخی از زنان ممکن است زودتر یا دیرتر این خط را مشاهده کنند.
- 2. خط تیره روی شکم در بارداری چه زمانی از بین می‌رود؟
- لینه نیگرا معمولاً پس از زایمان به تدریج کمرنگ شده و از بین می‌رود. این فرآیند ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد و به عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی و مراقبت از پوست بستگی دارد.
- 3. آیا این خط برای جنین خطرناک است؟
- خیر، خط قهوه‌ای بارداری کاملاً طبیعی است و هیچ خطری برای مادر یا جنین ندارد.
- 4. آیا می‌توان از ایجاد این خط جلوگیری کرد؟
- متأسفانه نمی‌توان از ایجاد خط قهوه‌ای به طور کامل جلوگیری کرد، زیرا این پدیده به دلیل تغییرات هورمونی طبیعی در بدن ایجاد می‌شود.