علت کم بودن شیر مادر + راهکارهای موثر برای افزایش شیر طبیعی
کم بودن شیر مادر یکی از نگرانی‌های رایج در دوران شیردهی است که می‌تواند مادران را دچار استرس و ناامیدی کند. بسیاری از مادران پس از تولد نوزاد با این سوال مواجه میشوند که چرا شیرشان کافی نیست و آیا نوزادشان سیر می‌شود یا نه؟
واقعیت این است که عوامل زیادی از تغذیه و سبک زندگی گرفته تا وضعیت روحی و دفعات شیردهی می‌توانند روی میزان شیر تاثیر بگذارند. در این مقاله از مستر قاووت، به بررسی علل کم بودن شیر مادر می‌پردازیم. همچنین راهکارهایی کاملا طبیعی و کاربردی همچون شیرافزا طبیعی را برای افزایش شیر ارائه می‌دهیم تا با آرامش بیشتری دوران شیردهی را پشت سر بگذارید.
نشانه‌های کم بودن شیر مادر
یکی از دغدغه‌های اصلی مادران شیرده، این است که آیا نوزادشان به اندازه کافی شیر دریافت می‌کند یا نه. گاهی اوقات، احساس می‌کنیم که شیر ما کم است، در حالی که نوزاد به خوبی تغذیه می‌شود؛ اما بعضی وقت‌ها هم واقعا نشانه‌هایی وجود دارد که باید به آن توجه کرد. با این تفاصیل چطور بفهمیم شیر مادر کافی نیست؟
هیچ راه دقیقی برای اندازه‌گیری میزان شیر داخل سینه وجود ندارد، اما خوشبختانه بدن نوزاد به ما نشانه‌هایی می‌دهد که بفهمیم آیا شیر کافی دریافت می‌کند یا نه؟ مهم‌ترین چیز، رفتار و رشد نوزاد است. اگر نوزاد فعال و آرام است، وزن‌گیری مناسبی دارد و پوشک‌هایش مرتب خیس میشوند، پس مشکلی وجود ندارد. اما اگر چند مورد از نشانه‌های زیر به صورت هم‌زمان وجود داشت، بهتر است با پزشک یا مشاور شیردهی مشورت کنید. برخی از علائم کم بودن شیر مادر عبارت‌اند از:
- کاهش یا توقف وزن‌گیری نوزاد: نوزاد باید در هفته‌های اول به طور پیوسته وزن بگیرد. اگر وزنش ثابت بماند یا کاهش پیدا کند، احتمال دریافت شیر ناکافی وجود دارد.
- تعداد پوشک کمتر از حد معمول: نوزاد تازه متولد شده باید حداقل ۶ تا ۸ پوشک خیس در روز داشته باشد. ادرار کم، زرد پررنگ یا بدبو نشانه‌هایی از کم‌آبی بدن هستند.
- مدفوع کم یا خیلی خشک: اکثر نوزادانی که شیر کافی دریافت نمی‌کنند، کمتر از ۳ بار در روز مدفوع می‌کنند یا مدفوع آنها سفت‌تر از حالت طبیعی است.
- بی‌قراری و گریه مداوم پس از شیر خوردن: اگر نوزاد بعد از شیر خوردن هنوز گرسنه به نظر می‌رسد یا آرام نمی‌شود، احتمالا شیر کافی دریافت نکرده است.
- سینه‌ها بعد از شیردهی همچنان پر و سفت هستند: این پدیده وقتی بروز می‌کند که شیر سینه به درستی تخلیه نشده باشد و نوزاد به اندازه کافی شیر نخورده باشد.
اگر شما هم جزو مادرانی هستید که به اندازه کافی شیر ندارید یا نوزاد شما بیش از حالت نرمال به شیر نیاز دارد، مصرف مداوم قوتو گزینه مناسبی برای حل مشکل شما به شمار می‌رود.
علت‌های رایج کم بودن شیر مادر
احساس کم بودن شیر مادر در روزهای اول، موضوعی است که بسیاری از مادران در روزها و هفته‌های ابتدایی پس از زایمان با آن روبه‌رو میشوند. این مسئله می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که شناسایی آنها، اولین قدم برای حل مشکل است. در ادامه، به رایج‌ترین علل کم بودن شیر مادر اشاره می‌کنیم:
شیردهی نامنظم یا ناکافی
بدن مادر بر اساس سیستم عرضه و تقاضا کار می‌کند. هرچه نوزاد بیشتر از سینه شیر بخورد و سینه‌ها بهتر تخلیه شوند، شیر بیشتری تولید خواهد شد. در صورتی که نوزاد به طور منظم تغذیه نشود یا فواصل بین وعده‌های شیردهی زیاد باشد، ممکن است بدن شیر کافی تولید نکند.
تغذیه نامناسب مادر
مادر شیرده نیاز به تغذیه‌ای کامل، متعادل و سرشار از مواد مغذی دارد. کمبود کالری، مصرف ناکافی مایعات یا حذف وعده‌های غذایی، همگی می‌توانند باعث کاهش شیر شوند. استفاده از خوراکی‌های مقوی مانند قاووت، مغزها، حبوبات و مواد غذایی گرم‌مزاج، نقش موثری در بهبود تولید شیر دارند. این خوراکی‌ها باعث افزایش غلظت شیر شده و ارزش غذایی آن را بهبود می‌بخشند. در مقاله غلیظ شدن شیر مادر اطلاعات بیشتری در این مورد ارائه کردیم.
استرس و خستگی
فشارهای روحی، استرس‌های روزمره و خستگی جسمی می‌توانند فرآیند ترشح هورمون‌های موثر در تولید و خروج شیر را مختل کنند. هورمون اکسی‌توسین که نقش مهمی در تخلیه شیر دارد، تحت تاثیر شرایط روحی مادر کاهش پیدا می‌کند.
مشکلات پزشکی
اگر هیچ یک از مشکلات بالا در مورد شما صدق نمی‌کند، پس بهتر است علت کمبود شیر مادر را در بیماری‌های جسمی خود جست‌وجو کنید. زیرا برخی از شرایط جسمی و بیماری‌ها نیز ممکن است موجب کاهش شیر شوند. از جمله:
- سندروم تخمدان پلی‌کیستیک: که تعادل هورمونی بدن را بر هم می‌زند.
- کم‌کاری تیروئید: که منجر به کاهش انرژی و اختلال در عملکرد غدد شیرده می‌شود.
- دیابت یا فشارخون بالا: که گاهی می‌تواند به طور غیرمستقیم در روند شیردهی اختلال ایجاد کند.
مصرف برخی داروها
داروهایی مانند ضد احتقان‌ها، برخی داروهای ضدافسردگی و قرص‌های جلوگیری از بارداری حاوی استروژن، ممکن است بر میزان شیر تاثیر منفی بگذارند. در صورتی که تحت درمان دارویی هستید و با کاهش شیر مواجه شده‌اید، مشاوره با پزشک ضروری است.
باورهای غلط درباره کم بودن شیر مادر
در دوران شیردهی، شنیدن نظرات مختلف از اطرافیان یا خواندن اطلاعات نادرست در فضای مجازی، می‌تواند باعث نگرانی‌های بی‌مورد درباره میزان شیر شود. آگاهی از باورهای نادرست، به مادران کمک می‌کند با اطمینان و آرامش بیشتری به شیردهی ادامه دهند. در این بخش، به چند تصور اشتباه رایج اشاره می‌کنیم:
نوزاد زیاد گریه می‌کنه، یعنی شیر کمه؟
گریه نوزاد همیشه به معنی گرسنه بودن نیست. نوزاد ممکن است به دلایل مختلفی مانند خستگی، نیاز به آغوش، دل‌درد یا حتی تغییر دمای محیط گریه کند. بسیاری از مادران به اشتباه فکر می‌کنند که گریه مداوم نشانه کم بودن شیر است، در حالی که باید مجموعه‌ای از علائم مانند وزن‌گیری، تعداد پوشک و آرامش پس از شیر خوردن بررسی شود.
پمپ شیر نشون می‌ده چقدر شیر دارم؟
مقداری که با پمپ از سینه خارج می‌شود، لزوما نشان‌دهنده میزان واقعی شیر مادر نیست. نوزاد با مکیدن طبیعی خود، معمولا خیلی موثرتر از پمپ شیر می‌گیرد؛ بنابراین اگر با پمپ شیر کمی خارج می‌شود، این به معنی کم بودن شیر مادر نیست؛ بلکه ممکن است به روش دوشیدن، تنظیمات دستگاه یا حتی حالت روحی مادر در آن لحظه مربوط باشد.
همه مادرها نمی‌تونن شیر کافی تولید کنن؟
بیشتر مادران، توانایی تولید شیر کافی برای نوزاد خود را دارند، به‌ویژه اگر شیردهی به‌درستی و به‌موقع انجام شود. فقط درصد بسیار کمی از زنان به دلایل پزشکی خاص نمی‌توانند شیر کافی تولید کنند. در اغلب موارد، مشکلات شیردهی با آموزش، حمایت و تغذیه مناسب قابل‌حل است.
راهکارهای طبیعی برای افزایش شیر مادر
کاهش میزان شیر می‌تواند برای مادر نگران‌کننده باشد، اما خوشبختانه در بیشتر موارد با رعایت چند نکته ساده و طبیعی می‌توان به بهبود وضعیت شیردهی کمک کرد. در این بخش، به راهکارهایی موثر و در عین حال ساده برای افزایش شیر مادر اشاره می‌کنیم:
افزایش دفعات شیردهی
هر چه نوزاد بیشتر و منظم‌تر شیر بخورد، بدن مادر پیام قوی‌تری برای تولید شیر دریافت می‌کند. تغذیه بر حسب تقاضا (هر زمان که نوزاد گرسنه است) یکی از موثرترین روش‌ها برای تحریک ترشح شیر و تنظیم تولید آن بر اساس نیاز نوزاد است.
تغذیه مناسب و مقوی
تغذیه مادر در دوران شیردهی تاثیر مستقیمی بر کیفیت و کمیت شیر دارد تا جایی که اصلی‌ترین علت کم بودن شیر مادر را به رژیم غذایی او در دوران بارداری و شیردهی ربط می‌دهند. مصرف خوراکی‌های سرشار از مواد مغذی یک از روش‌های درمان کم بودن شیر مادر در طب سنتی است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
- قاووت: ترکیبی سنتی، مقوی و انرژی‌زا که از دانه‌ها و گیاهان مفیدی تشکیل شده و می‌تواند به تقویت بدن و افزایش شیر کمک کند.
- رازیانه: گیاهی با خواص هورمونی که از گذشته در طب سنتی برای افزایش شیر استفاده می‌شده است.
- جو دوسر، کنجد، بادام، شنبلیله، خرما و تخم شوید: نیز جزو خوراکی‌هایی هستند که می‌توانند روند تولید شیر را به شکل طبیعی تقویت کنند.
خواب و استراحت کافی
بدن مادر برای تولید شیر نیاز به انرژی دارد. خستگی مداوم و کم‌خوابی باعث کاهش هورمون‌های موثر در شیردهی می‌شود. استراحت حتی در فواصل کوتاه و کمک گرفتن از اطرافیان در کارهای روزمره، می‌تواند نقش مهمی در افزایش شیر داشته باشد.
نوشیدن مایعات گرم
مایعات گرم مانند آب جوشیده ولرم، دم‌نوش‌های طبیعی (مثل بابونه، رازیانه یا زیره) و حتی شیر گرم، به بهبود گردش خون و افزایش آرامش کمک کرده و در نتیجه ترشح شیر را آسان‌تر می‌کنند. بهتر است نوشیدن آب و مایعات به طور منظم در برنامه روزانه مادر قرار بگیرد. به‌علاوه همان‌طور که در مقاله خوشمزه شدن شیر مادر هم توضیح دادیم، بسیاری از این دم‌نوش‌ها باعث تغییر مزه شیر شده و برای تغذیه بهتر نوزاد توصیه میشوند.
تکنیک‌های ماساژ سینه
ماساژ آرام سینه‌ها قبل از شیردهی، باعث تحریک غدد شیرده و تسهیل جریان شیر می‌شود. همچنین می‌توان از کمپرس گرم قبل از شیردهی استفاده کرد تا روند تخلیه راحت‌تر صورت گیرد. این روش‌ها نه تنها به افزایش شیر کمک می‌کنند، بلکه از احتقان و درد سینه نیز پیشگیری می‌کنند.
آرامش مادر، کلید طلایی شیردهی موفق
کم بودن شیر مادر موضوعی رایج اما قابل‌مدیریت است. اگرچه این نگرانی در میان مادران رواج دارد؛ اما با شناخت نشانه‌ها، آگاهی از دلایل اصلی و به‌کارگیری راهکارهای طبیعی می‌توان تا حد زیادی این مشکل را کنترل کرد.
توجه به تغذیه، استراحت، آرامش ذهنی و استفاده از خوراکی‌های مقوی مانند قاووت، نقش موثری در افزایش شیر و بهبود کیفیت شیردهی دارد. مهم‌تر از همه، مادر باید بداند که تنها نیست و در صورت نیاز می‌تواند از مشاور شیردهی یا پزشک کمک بگیرد. با مراقبت از خود، اعتماد به بدن و حمایت اطرافیان، مسیر شیردهی می‌تواند تجربه‌ای شیرین و آرامش‌بخش برای مادر و نوزاد باشد. شما می‌توانید برای خرید قاووت از طریق همین سایت اقدام کرده و این محصول با کیفیت را با خیال راحت مصرف کنید.
سوالات متداول
- 1. چطور بفهمم که شیر من کافی نیست؟
- یکی از نشانه‌های کم بودن شیر، کاهش وزن نوزاد یا نداشتن پوشک خیس به میزان کافی است. اگر نوزاد بعد از شیر خوردن هنوز بی‌قراری می‌کند یا وزن‌گیری مناسبی ندارد، ممکن است به دلیل کمبود شیر باشد.
- 2. آیا شیردهی فقط در ساعات مشخصی باید انجام شود؟
- نه شیردهی باید بر اساس نیاز نوزاد انجام شود. هر چه نوزاد بیشتر و منظم‌تر شیر بخورد، بدن مادر بیشتر شیر تولید می‌کند. بنابراین، تغذیه به طور آزادانه و به‌موقع بسیار مهم است.
- 3. آیا مصرف قاووت برای افزایش شیر مفید است؟
- بله قاووت یکی از خوراکی‌های سنتی است که به افزایش تولید شیر کمک می‌کند. این ترکیب سرشار از مواد مغذی است که نه تنها باعث افزایش شیر می‌شود، بلکه به تقویت انرژی مادر نیز کمک می‌کند.
- 4. چند بار باید در روز شیر بدهم تا شیر کافی تولید شود؟
- تعداد دفعات شیردهی بستگی به نیاز نوزاد دارد؛ اما به طور کلی در روزهای اول، نوزاد باید حداقل ۸ تا ۱۲ بار در روز شیر بخورد. شیردهی منظم و هر زمان که نوزاد گرسنه است، به بدن مادر پیامی برای تولید شیر بیشتر می‌دهد.
در مورد داروهای افزایش‌دهنده شیر مثل دومپریدون نظری ندادین. آیا توصیه به مصرفش دارین یا فقط در موارد خاصه؟ بهتر بود به مداخلات دارویی هم اشاره می‌کردین.
سلام وقت بخیر
ببینید داروی دومپریدون یک آنتاگونیست گیرنده دوپامین است که به عنوان یک ضد تهوع در درمان کوتاه مدت و استفراغ با دلایل مختلف استفاده می‌شود. در برخی موارد از این دارو جهت رفع مشکل رفلاکس معده یا اصطلاحاً ترش کردن نیز استفاده می‌شود و کاری برای افزایش شیر نمیکنه بهترین مکمل برای دوران شیردهی که ارگانیک هم هستند قاووت شیرافزا به همراه قاووت چهارمغز هستند که به صورت طبیعی باعث افزایش شیر و چرب شدن شیر مادر میشوند و ما به عنوان پک شیردهی با ده درصد تخفیف در فروشگاه مسترقاووت ارائه میدیم
من شنیدم شنبلیله و گالگا شیر رو زیاد می‌کنن، شما تو مقاله حرفی از اینا نزدین. واقعاً این گیاه‌ها موثرن یا فقط یه چیزای سنتیه که می‌گن؟ چی بهتره برای ما مامانا؟ 😕
سلام وقت بخیر
تین موارد هم خوبه اما ما بهترین مواد غذایی که برای مادر شیرده و افزایش شیر مفید هست رو تر قاووت شیرافزا جمع کردیم و یک مکمل عالی برای مادران شیرده آماده کردیم که بسیار هم رضایت داره