درمان سندروم پیش از قاعدگی| روش‌های خانگی، گیاهی و طب سنتی برای کاهش علائم

اگر هر ماه پیش از شروع قاعدگی با تغییرات خلقی، خستگی، سردرد یا دل‌دردهای آزاردهنده روبه‌رو می‌شوید، احتمالا با سندروم پیش از قاعدگی (PMS) دست‌وپنجه نرم می‌کنید. راهکارهای متنوعی برای درمان سندروم پیش از قاعدگی وجود دارد. در این مقاله به شما خواهیم گفت برای سندرم پیش از قاعدگی چه بخوریم و روش‌های مختلف دارویی، خانگی و طب سنتی را برای کنترل عوارض آن معرفی می‌کنیم.

علائم رایج PMS و تاثیر آن روی زندگی روزمره

سندروم پیش از قاعدگی (PMS) تنها به یک دل‌درد ساده خلاصه نمی‌شود. این اختلال مجموعه‌ای از نشانه‌های جسمی، روحی و رفتاری است که معمولا در نیمه دوم چرخه قاعدگی (۱۰ تا ۱۴ روز پیش از شروع پریود) ظاهر شده و بعد از شروع خونریزی به تدریج کاهش می‌یابد. پس طبیعی است که هر کسی به دنبال درمان خانگی سندرم پیش از قاعدگی باشد.

 نکته مهم اینجاست که شدت علائم در هر زن متفاوت است؛ بعضی افراد تنها نشانه‌های خفیف را تجربه می‌کنند و برخی دیگر آنقدر تحت‌فشار قرار می‌گیرند که فعالیت‌های روزانه، شغل یا حتی روابط اجتماعی‌شان دچار اختلال می‌شود. در ادامه این نشانه‌ها را به ۳ دسته کلی تقسیم می‌کنیم که ممکن است چند مورد از آنها برای هر کسی اتفاق بیفتد:

به طور کلی، ترکیب این علائم باعث می‌شود بسیاری از زنان هر ماه روزهای سختی را تجربه کنند. اما خبر خوب این است که با آگاهی و استفاده از روش‌های مناسب، می‌توان این نشانه‌ها را تا حد زیادی کنترل و زندگی روزمره را راحت‌تر کرد. در مقاله تنظیم عادت ماهانه هم روش‌های مختلفی را بررسی کردیم که به پی ام اس بی‌ربط نیست.

آیا سندروم پیش از قاعدگی درمان دارد؟

سوالی که بسیاری از خانم‌ها می‌پرسند این است: «آیا درمان قطعی PMS وجود دارد؟»
پاسخ علمی به این سوال این است که تاکنون درمان قطعی و صددرصدی برای سندروم پیش از قاعدگی کشف نشده است. دلیلش هم این است که PMS تحت تاثیر عوامل متعددی مثل تغییرات هورمونی، سبک زندگی، وضعیت روحی و حتی ژنتیک بروز می‌کند. به همین دلیل است که برخی دچار خونریزی شدید و برخی دیگر دچار خونریزی کم در پریودی می‌شوند؛ بنابراین نمی‌توان تنها با یک روش خاص، این مشکل را برای همیشه برطرف کرد.

البته برخی متخصصان معتقدند با درمان‌های هدفمند می‌توان شدت علائم را به میزان قابل توجهی کاهش داد و حتی در بسیاری از موارد آن‌ها را کاملا کنترل کرد. در واقع، تمرکز بیشتر بر روی کاهش علائم PMS و مدیریت آن است تا خانم‌ها بتوانند بدون دردسرهای جسمی و روحی، روزهای پیش از قاعدگی را پشت سر بگذارند.

1.   داروهای پزشکی که در موارد شدید توسط پزشک تجویز می‌شوند.
2.   روش‌های طبیعی و گیاهی که می‌توانند با عوارض کمتر به آرامش بدن و ذهن کمک کنند.
3.   اصلاح سبک زندگی شامل تغذیه سالم، ورزش سبک و خواب کافی.

پس می‌توان گفت اگرچه درمان قطعی پی ام اس وجود ندارد، اما ترکیب این راهکارها باعث می‌شود زندگی روزمره کمتر تحت تاثیر قرار بگیرد و بسیاری از زنان بهبود قابل توجهی را تجربه کنند.

روش‌های رایج درمان PMS

سندروم پیش از قاعدگی با توجه به شدت علائم، می‌تواند رویکردهای درمانی متفاوتی داشته باشد. برخی زنان تنها با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی علائم خود را کنترل می‌کنند، در حالی که گروهی دیگر ممکن است به دارو یا روش‌های مکمل نیاز داشته باشند. در مقاله غذاهای خون ساز در پریودی به برخی مواد غذایی مفید در این دوران اشاره کردیم. همان‌طور که گفتیم درمان‌ها در سه دسته اصلی قرار می‌گیرند: دارویی، تغییر سبک زندگی و روش‌های سنتی یا گیاهی.

درمان دارویی

در مواردی که علائم PMS شدید باشد و فعالیت‌های روزمره را مختل کند، پزشکان معمولا دارو تجویز می‌کنند. این داروها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• مسکن‌ها: برای کاهش دردهای جسمی مثل دل‌درد، کمردرد یا سردرد از داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، مفنامیک اسید یا استامینوفن استفاده می‌شود.
• داروهای هورمونی: قرص‌های ضدبارداری ترکیبی مثل اتینیل استرادیول، لوونورژسترل یا دزوژسترل به تنظیم سطح هورمون‌ها کمک کرده و نوسانات خلقی و علائم جسمی را کاهش می‌دهند.
• داروهای ضدافسردگی (SSRIs): در مواردی که افسردگی، اضطراب یا تحریک‌پذیری شدید وجود داشته باشد، داروهایی مثل فلوکستین، سرترالین یا سیتالوپرام به‌صورت کوتاه‌مدت یا دوره‌ای تجویز می‌شوند.

البته مصرف این داروها باید فقط با نسخه پزشک باشد، چون می‌توانند عوارض جانبی مثل مشکلات گوارشی، لخته شدن خون پریود، تغییر وزن یا اختلال خواب ایجاد کنند.

تغییر سبک زندگی

در بسیاری از زنان، اصلاح عادت‌های روزانه می‌تواند درمان طبیعی سندرم پیش از قاعدگی باشد. تغییرات ساده زیر می‌توانند بدون نیاز به دارو، شدت علائم را کاهش دهند:

•     ورزش سبک و منظم: فعالیت‌هایی مثل پیاده‌روی روزانه، یوگا یا دوچرخه‌سواری سبک باعث افزایش ترشح اندورفین (هورمون شادی) شده و استرس را کم می‌کند.
•     خواب کافی و مدیریت استرس: داشتن خواب منظم ۷–۸ ساعته در شب و استفاده از تکنیک‌هایی مثل مدیتیشن، ریلکسیشن یا تنفس عمیق به آرامش ذهن و کاهش اضطراب کمک می‌کند. در بسیاری موارد، همین استرس علت زود پریود شدن است.
•     رژیم غذایی سالم: محدودکردن مصرف نمک (برای جلوگیری از ورم)، کاهش کافئین و شیرینی‌های صنعتی و جایگزین‌کردن آن‌ها با سبزیجات تازه، غلات کامل و مغزها باعث بهبود سطح انرژی و کاهش تغییرات خلقی می‌شود.
•     کاهش مصرف سیگار و الکل: این مواد علائم PMS را تشدید می‌کنند و بهتر است حذف یا به حداقل برسند.

روش‌های سنتی و گیاهی

در طب سنتی و گیاه‌درمانی، PMS یک اختلال ناشی از عدم تعادل در بدن در نظر گرفته می‌شود. استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبات طبیعی می‌تواند راهکاری موثر و کم عارضه برای کاهش علائم باشد:

1.   درمان گیاهی سندرم پیش از قاعدگی:

•     بابونه: آرام‌بخش اعصاب و بهبود کیفیت خواب
•     گل گاوزبان: کاهش اضطراب و بهبود خلق
•     رازیانه: کاهش درد و اسپاسم‌های شکمی
•     دارچین: تنظیم چرخه قاعدگی و بهبود دردهای لگنی

2.   مکمل‌های طبیعی: ویتامین B6، منیزیم و کلسیم از مکمل‌هایی هستند که در تحقیقات برای کاهش خستگی، نوسانات خلقی و گرفتگی عضلات موثر گزارش شده‌اند.
3.   قاووت قاعدگی: درمان سندروم پیش از قاعدگی در طب سنتی با قاووت که ترکیبی از گیاهان و دانه‌های انرژی‌زا است، رواج بسیار دارد. قاووت قاعدگی می‌تواند به بهبود خلق، کاهش خستگی و کاهش دردهای ناشی از قاعدگی کمک کند و به‌عنوان یک درمان خانگی و طبیعی سندرم پیش از قاعدگی مورد استفاده قرار گیرد. رایج‌ترین ترکیبات آن شامل:

• خشخاش
• رازیانه
• دارچین
• کنجد، مغزها و سایر دانه‌ها

چطور از قاووت قاعدگی استفاده کنیم؟

می‌توانید روزانه یک یا دو قاشق قاووت قاعدگی را همراه با آب جوش یا شیر میل کنید. ترکیب آن با شیر ولرم به‌ویژه پیش از خواب، علاوه بر آرامش ذهن، به خواب راحت‌تر نیز کمک می‌کند.

خداحافظی با روزهای سخت PMS

سندروم پیش از قاعدگی (PMS) تجربه‌ای مشترک اما آزاردهنده برای بسیاری از زنان است. اگرچه درمان قطعی پی ام اس هنوز وجود ندارد، اما روش‌های متنوعی برای کنترل و کاهش علائم آن در دسترس است. از این درمان‌ها می‌توان به درمان دارویی، تغییر سبک زندگی، استفاده از روش‌های سنتی و گیاهی و حتی راهکارهای خوشمزه‌ای مثل قاووت قاعدگی اشاره کرد.

نکته مهم این است که هر زنی باید با توجه به شرایط جسمی و روحی خود، ترکیبی از این راهکارها را برای درمان سندروم پیش از قاعدگی انتخاب کند تا بهترین نتیجه را بگیرد. توجه به تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم و مدیریت استرس در کنار مصرف قاووت قاعدگی می‌تواند زندگی روزهای قبل از پریود را بسیار آرام‌تر و قابل‌تحمل‌تر کند.

سوالات متداول

1. آیا سندروم پیش از قاعدگی درمان قطعی دارد؟

خیر، درمان قطعی PMS هنوز وجود ندارد. اما با ترکیبی از تغییر سبک زندگی، درمان‌های دارویی و روش‌های طبیعی می‌توان علائم را تا حد زیادی کاهش داد و کنترل کرد.

2. بهترین درمان خانگی سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

روش‌های خانگی شامل ورزش سبک، خواب کافی، مدیریت استرس، تغذیه سالم و مصرف خوراکی‌های مقوی مثل قاووت قاعدگی است.

3. چه غذاهایی به کاهش علائم PMS کمک می‌کنند؟

سبزیجات تازه، میوه‌ها، غلات کامل، مغزها و دانه‌ها، همچنین کاهش مصرف نمک، قند و کافئین می‌توانند ورم، خستگی و نوسانات خلقی را کاهش دهند.

4. قاووت قاعدگی چگونه به مدیریت PMS کمک می‌کند؟

قاووت قاعدگی با ترکیبی از گیاهان و دانه‌های مقوی مانند خشخاش، رازیانه و دارچین به کاهش خستگی، بهبود خلق‌وخو و تسکین دردهای قاعدگی کمک می‌کند و به‌عنوان یک درمان خانگی و طبیعی سندرم پیش از قاعدگی عمل می‌کند.