راهنمای جامع تغذیه مادران برای جلوگیری از نفخ در دوران شیردهی

نفخ در دوران شیردهی یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی است که در این دوران، گریبان‌گیر مادران می‌شود. غذاهای نفاخ نه تنها مادر را آزار می‌دهند؛ بلکه اغلب منجر به ناراحتی و گریه‌های شبانه نوزاد نیز می‌شوند.

در این مقاله، قصد داریم به بررسی غذاهایی مثل لبنیات، میوه‌ها، سبزیجات و… بپردازیم که می‌توانند باعث نفخ در مادر و نوزاد شوند. همچنین راهکارهایی مثل ماساژ شکم نوزاد، مصرف شربت عرق نعناع و زیره سبز توسط مادر و… را برای کاهش این مشکل ارائه دهیم.

با ما همراه باشید تا بتوانید با آگاهی کامل، تغذیه‌ای سالم و لذت‌بخش در دوران شیردهی داشته باشید.

علت نفخ در دوران شیردهی

برخی مواد غذایی به دلیل ترکیبات خاص خود، در دستگاه گوارش به طور کامل هضم نشده و باعث تولید گاز و منجر به احساس نفخ می‌شوند. این گاز می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و باعث ناراحتی او شود.

 به‌علاوه حساسیت نوزاد به برخی مواد غذایی و عوامل، به دلیل ضعیف‌بودن یا کامل‌نشدن سیستم گوارش نوزاد، بیشتر از بزرگسالان است. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایل نفخ در دوران شیردهی را بررسی می‌کنیم:

تغذیه مادر:

مصرف برخی مواد غذایی مانند حبوبات (لوبیا، نخود، عدس)، سبزیجات کلمی (کلم‌بروکلی، گل‌کلم)، پیاز، سیر، برخی میوه‌ها (سیب، گلابی، آلو)، غلات کامل، لبنیات (در صورت حساسیت به لاکتوز)، نوشابه‌های گازدار و ادویه‌های تند می‌تواند باعث تولید گاز در روده مادر و نفخ مادر در دوران شیردهی شود.

البته در برخی موارد، مادر برای تولید شیر بیشتر مجبور است بسیاری از این مواد را مصرف کند که در مقاله کافی بودن شیر مادر به طور مفصل به آن پرداختیم. پس از مطالعه این مقاله بهتر می‌توانید رژیم غذایی خود را برای تولید شیر کافی مدیریت کنید.

همچنین ممکن است حساسیت مادر به برخی مواد غذایی از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و باعث نفخ شود. اغلب فست‌فودها و غذاهای کنسروی و آماده منجر به بروز چنین حالتی می‌شوند. مطالعه مقاله پیتزا در شیردهی اطلاعات مفیدی در مورد مصرف فست‌فود در بارداری و شیردهی در اختیار شما قرار می‌دهد.

بلعیدن هوا توسط نوزاد:

شیردهی نادرست و بلعیدن هوا توسط نوزاد هنگام شیر خوردن یکی از علل اصلی نفخ به شمار می‌رود. البته استفاده از شیشه شیر نامناسب یا شیردهی با شیشه شیر به روش نادرست نیز می‌تواند باعث بلعیدن هوا و نفخ نوزاد شود.

مشکلات گوارشی نوزاد:

برخی نوزادان ممکن است آنزیم‌های لازم برای هضم کامل شیر مادر را نداشته باشند که این موضوع می‌تواند باعث نفخ شود. همچنین در برخی موارد، نوزاد ممکن است به پروتئین شیر گاو حساسیت داشته باشد که این حساسیت، می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد انتقال یابد.

علائم نفخ در نوزاد

جالب است بدانید همه نوزادان علائم نفخ یکسانی ندارند و هر نوزاد ممکن است به دلیل نفخ، فقط تعدادی از علائم زیر را بروز دهد. اگر به‌تازگی زایمان کرده‌اید و تجربه چندانی در این مورد ندارید، حتما موارد زیر را در کودکتان تحت‌نظر بگیرید:

• گریه و بی‌قراری
• کشیدن پاها به سمت شکم
• باد شکم
• قرمزی صورت
• کاهش اشتها

مواد غذایی نفاخ در شیردهی و تاثیر آنها بر نوزاد

همان‌طور که گفتیم، نفخ نوزاد ممکن است به دلیل برخی مواد غذایی موجود در رژیم غذایی مادر ایجاد شود. به همین دلیل مادران شیرده اغلب نگران تاثیر تغذیه خود بر نوزاد و علت نفخ در دوران شیردهی هستند. اما فکر می‌کنید چه غذاهایی بیشتر باعث نفخ می‌شوند؟

• حبوبات: لوبیا، نخود، عدس و… به دلیل فیبر بالایی که دارند، می‌توانند باعث تولید گاز در روده شوند.
• سبزیجات کلمی: کلم‌بروکلی، گل‌کلم، کلم‌پیچ و… نیز از جمله سبزیجات نفاخ هستند.
• پیاز و سیر: این دو سبزیجات بسیار معطر، حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند باعث نفخ شوند.
• میوه‌های خاص: سیب، گلابی، آلو، انگور و برخی میوه‌های دیگر نیز همین تاثیر را دارند.
• غلات کامل: نان سبوس‌دار، جو دوسر و… به دلیل فیبر بالایی که دارند، می‌توانند نفخ ایجاد کنند.
• لبنیات: برخی نوزادان به لاکتوز موجود در شیر حساسیت دارند و مصرف لبنیات توسط مادر می‌تواند باعث نفخ در نوزاد شود.
• نوشیدنی‌های گازدار: نوشابه‌ها و آب‌های گازدار حاوی گاز هستند که می‌توانند مستقیماً وارد دستگاه گوارش شوند.
• ادویه‌های تند: فلفل، کاری و برخی ادویه‌های دیگر می‌توانند باعث تحریک دستگاه گوارش شده و نفخ ایجاد کنند.

توصیه می‌شود با آگاهی از همه این موارد، سعی کنید رژیم غذایی متنوعی داشته باشید تا دچار ضعف در شیردهی نشده و تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن شما و نوزادتان تامین شود. برای مطالعه بیشتر در این مورد، روی لینک مشخص شده کلیک کنید.

نوشیدن آب کافی و جویدن کامل غذا نیز به هضم بهتر غذاها و ازبین‌رفتن نفخ موجود در آنها کمک می‌کند. با این حال اگر به تجربه مشاهده کردید که پس از مصرف یک ماده غذایی خاص، نوزادتان دچار نفخ شد، بهتر است از مصرف آن خودداری کنید.

درمان نفخ در دوران شیردهی

خوشبختانه، با رعایت برخی نکات و تغییرات در رژیم غذایی، می‌توان نفخ در دوران شیردهی را به حداقل رساند. از جمله راهکارهای کاهش نفخ در دوران شیردهی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تغذیه مناسب مادر

با دقت در رژیم غذایی خود، مواد غذایی که باعث نفخ در نوزاد می‌شوند را شناسایی کنید. به‌جای حذف ناگهانی، مواد غذایی نفاخ را به تدریج از رژیم غذایی خود حذف کنید.

همچنین برای جلوگیری از نفخ در دوران شیردهی می‌توانید، برخی مواد غذایی مانند حبوبات را قبل از مصرف خوب بپزید تا نفخ کمتری ایجاد کنند. تحقیقات نشان داده، با اینکه فیبر برای سلامتی مفید است، اما مصرف زیاد آن به صورت ناگهانی می‌تواند باعث نفخ شود.

قرار دادن برخی مواد غذایی و خوراکی‌ها در رژیم غذایی مثل شیرافزا طبیعی نه تنها نفخ مادر را کاهش می‌دهد؛ بلکه رشد استاندارد کودک را نیز تنظیم می‌کند. برای آشنایی با شیرافزاهای طبیعی روی لینک مشخص شده کلیک کنید. شاید در این مرحله از خود بپرسید ” در دوران شیردهی چه بخوریم که نوزاد نفخ نکند؟” موارد زیر برخی از بهترین خوراکی‌ها برای درمان نفخ در دوران شیردهی هستند:

• ماست پروبیوتیک: مصرف ماست پروبیوتیک به بهبود هضم و کاهش نفخ کمک می‌کند.
• زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد نفخ است و به هضم غذا کمک می‌کند.
• رازیانه: چای رازیانه نیز برای کاهش نفخ مفید است.
• نعناع: چای نعناع به آرامش دستگاه گوارش کمک می‌کند.
• زیره سبز: دم‌کردن زیره سبز و مصرف متعادل آن تا حد زیادی نفخ موجود در دستگاه گوارش مادر را از بین می‌برد.

حواستان باشد برخی از این خوراکی‌ها بر کیفیت شیر مادر تاثیر می‌گذارند. مثلا در مقاله غلیظ شدن شیر مادر، مواد غذایی را نام بردیم که ارزش این شیر را چند برابر می‌کنند.

شیردهی صحیح

اطمینان حاصل کنید که نوزاد شما هنگام شیر خوردن به درستی در آغوش شما قرار گرفته است. حتما در طول شیردهی، پوزیشن نوزاد را تغییر دهید تا هوا کمتر وارد دهان او شود. پس از هر وعده شیر خوردن هم آروغ نوزاد را بگیرید.

ماساژ شکم نوزاد

اگر موارد ذکر شده در بالا را رعایت کردید و بازهم با نفخ نوزاد مواجه شدید، کافیست کاری کنید تا نوزاد به‌راحتی آن را دفع کند. ماساژ شکم و روده نوزاد یکی از بهترین راهکارها برای این کار است. سعی کنید با صبر و حوصله و به‌آرامی این کار را انجام دهید.

نفخ نوزاد را با این ترفندها شکست دهید

دوران شیردهی، یکی از شیرین‌ترین لحظات زندگی هر مادری است. اما نفخ نوزاد می‌تواند این شیرینی را تلخ کند. در این مقاله، به بررسی دلایل نفخ نوزاد از جمله تغذیه مادر، بلعیدن هوا در هنگام شیر خوردن، حساسیت نوزاد به برخی خوراکی‌ها و… پرداختیم. همچنین توضیح دادیم که با شناسایی غذاهای نفاخ در دوران شیردهی و ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی، می‌توانید به‌راحتی نفخ نوزاد را کاهش داده و آرامش را به خود و فرزندتان هدیه کنید. یادتان باشد، تغذیه سالم مادر، کلید سلامتی و رشد نوزاد است.

سوالات متداول

1. چرا نوزاد من بعد از شیر خوردن نفخ می‌کند؟

دلایل مختلفی مانند مصرف مواد غذایی نفاخ توسط مادر، بلعیدن هوا توسط نوزاد هنگام شیر خوردن، حساسیت به پروتئین شیر گاو و مشکلات گوارشی نوزاد می‌توانند باعث نفخ شوند.

2. آیا همه نوزادان بعد از شیر خوردن نفخ می‌کنند؟

خیر، همه نوزادان بعد از شیر خوردن نفخ نمی‌کنند. اما نفخ در برخی نوزادان، خصوصاً در هفته‌های اولیه زندگی، رایج است.

3. چه غذاهایی باعث نفخ نوزاد می‌شوند؟

مصرف برخی مواد غذایی نفاخ توسط مادر مانند حبوبات، سبزیجات کلمی، پیاز، سیر، برخی میوه‌ها، غلات کامل، لبنیات، نوشابه‌های گازدار و ادویه‌های تند می‌تواند باعث تولید گاز در روده مادر و در نتیجه نفخ در نوزاد شود.

4. چگونه می‌توان نفخ نوزاد را کاهش داد؟

با شناسایی مواد غذایی نفاخ و حذف تدریجی آن‌ها از رژیم غذایی، شیردهی صحیح، آروغ گرفتن نوزاد پس از هر وعده شیر خوردن و در صورت لزوم، مراجعه به پزشک می‌توان نفخ نوزاد را کاهش داد.