شیر مادر، بهترین تغذیه برای نوزادان و حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و سلامت نوزاد است؛ اما اگر گاهی مجبورید شیر را بدوشید و با شیشه به نوزاد بدهید، باید طوری از آن نگهداری کنید که خواص و کیفیت آن حفظ شود.
در این مقاله از مستر قاووت به بررسی اصول نگهداری شیر مادر، از جمله ماندگاری شیر مادر در دمای اتاق، یخچال و فریزر میپردازیم. همچنین، به شما خواهیم گفت که بن ماری کردن، مناسبترین روش گرم کردن شیر مادر است و ظروف شیشهای نیز به دلایلی که توضیح میدهیم بهترین ظروف برای نگهداری از این مایع ارزشمند هستند.
با مطالعه این مقاله، میتوانید با اطمینان خاطر، شیر مادر را برای نوزادتان ذخیره کرده و از فواید بینظیر آن بهرهمند شوید. همچنین با قاووت و خواص آن آشنا شده و برای افزایش شیر مادر از آن استفاده کنید. برای خرید قاووت کافیست از طریق لینک اقدام کنید.
ظروف مناسب برای نگهداری شیر مادر
انتخاب ظرف مناسب برای نگهداری شیر مادر یکی از مهمترین فاکتورها در حفظ کیفیت و ارزش غذایی این مایع ارزشمند است. ظرفی که برای نگهداری شیر انتخاب میکنید باید عاری از هرگونه ماده شیمیایی مضر باشد و به خوبی از شیر در برابر آلودگی محافظت کند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم انواع ظروف مناسب برای نگهداری شیر مادر را برای شما بررسی کنیم:
- بطریهای شیشهای بهترین ظرف نگهداری شیر مادر هستند؛ زیرا مواد شیمیایی مضری مانند BPA در تولید آن استفاده نشده است. این ظروف اغلب به راحتی قابل استریل کردن بوده و دوام بالایی دارند و میتوانند بارها و بارها مورد استفاده قرار گیرند. از طرفی به راحتی میتوانید مقدار شیر را مشاهده و آن را به طور یکنواخت گرم کنید.
- کیسههای مخصوص شیر مادر که در سالهای اخیر به بازار عرضه شدهاند، بسیار کاربردی و کمجا هستند. در این کیسه ها برچسبی برای نوشتن تاریخ و مقدار شیر تعبیه شده است و برای حجمهای کم، شیر مناسبترند. برخی از انواع این کیسهها هم برای جلوگیری از نشت شیر دارای زیپهای دوگانه هستند.
- ظروف پلاستیکی BPA Free: از برخی از ظروف پلاستیکی با علامت BPA Free میتوان برای نگهداری شیر مادر استفاده کرد؛ اما به دلیل احتمال جذب بو و طعم توسط پلاستیک، بهتر است از ظروف شیشهای استفاده شود.
حالا که متوجه شدید نگهداری شیر مادر در شیشه بهترین گزینه برای حفظ سلامت شیر است، بد نیست چند نکته هم در مورد انتخاب ظرف یاد بگیرید:
- جنس ظرف: حتما دقت کنید ظرف شیشهای نشکن باشد تا موقع گرم کردن مجبور به عوض کردن ظرف نباشید. مطمئن شوید که ظرفهای غیر شیشهای، عاری از پلاستیک BPA Free باشند.
- درپوش محکم: ظرف باید درپوش محکمی داشته باشد تا از نشت شیر و ورود هوا به داخل آن جلوگیری کند.
- اندازه مناسب: ظرف را متناسب با مقدار شیر دوشیده شده انتخاب کنید.
- سهولت در استفاده: ظرف باید به راحتی قابل شستشو و استریل کردن باشد.
نکات مهم در مورد نگهداری شیر مادر در ظروف:
همچنین رعایت نکات زیر در مورد ظروف بسیار مهم هستند:
- تمیزی و استریل کردن: قبل از استفاده از هر ظرفی، آن را به خوبی بشویید و استریل کنید.
- تاریخگذاری: همیشه تاریخ دوشیدن شیر را روی ظرف بنویسید تا شیر قدیمیتر زودتر مصرف شود.
- ذخیره در قسمت سرد یخچال یا فریزر: شیر را در سردترین قسمت یخچال یا فریزر قرار دهید.
- تکان ندهید: شیر را بعد از دوشیدن تکان ندهید؛ بلکه این کار را قبل از مصرف و به آرامی انجام دهید.
- یکبار مصرف: شیر ذوب شده را مجددا فریز نکنید.
- توجه به علائم فساد: اگر شیر بوی ترش یا طعم بدی داشت، از مصرف آن خودداری کنید.
روش های نگهداری شیر مادر
شیر مادر علاوه بر داشتن همه مواد مغذی مورد نیاز برای رشد کودک، حاوی آنتیبادیهایی است که به تقویت سیستم ایمنی نوزاد نیز کمک میکنند. بنابراین در مواقعی که مادر به دلیل شاغل بودن، مسافرت، بیماری و… قادر به شیردهی مستقیم نیست، بهتر است از شیر ذخیره شده برای تغذیه نوزاد استفاده شود.
اگر هم فکر میکنید حجم شیر موجود در پستان شما به اندازه تغذیه چند روز نوزاد نیست، حتما بهطور مداوم از قاووت شیرافزا استفاده کنید تا این مشکل حل شود. از طرفی برای حفظ ارزش غذایی ، باید اصول خاصی را برای ذخیره شیر مادر رعایت کرد.
نگهداری شیر مادر در یخچال
یخچال بهترین مکان برای نگهداری کوتاهمدت شیر مادر است. شیر مادر در یخچال (در دمای 4 درجه سانتیگراد) به مدت 3 تا 5 روز سالم میماند. البته تا جای ممکن سعی کنید، شیر مادر را روزانه بدوشید. در غیر این صورت هرچه زودتر این شیر را مصرف کنید، سالمتر خواهد بود. زیرا در مقاله خوشمزه شدن شیر مادر اشاره کردیم که شیر هر چه تازهتر باشد، طعم بهتری برای کودک دارد.
نگهداری شیر مادر در فریزر
فریزر بهترین گزینه برای نگهداری طولانیمدت، شیر مادر است. زیرا براساس اطلاعات مقاله عوامل فاسد کننده شیر مادر ، فعالیت میکروبها و باکتریها در محیطهای گرم بیشتر است؛ اما در فریزر تقریبا هیچ عامل فاسد کنندهای وجود ندارد.
شیر مادر را در فریزر (در دمای 18- درجه سانتیگراد) به مدت 6 تا 12 ماه میتوانید نگهداری کنید.
نگهداری در دمای اتاق
اگر در موقعیتی قرار دارید که امکان نگهداری شیر در یخچال یا فریزر وجود ندارد، باید بدانید ماندگاری شیر مادر در دمای اتاق (حدود 25 درجه سانتیگراد) 4 تا 6 ساعت است و شیر بیشتر از این زمان کیفیت خود را از دست میدهد. البته توصیه میشود برای حفظ خنکی، ظرف شیر را در یک ظرف حاوی آب یخ یا خنکترین جای اتاق قرار دهید.
| محل نگهداری | مدت زمان نگهداری |
| دمای اتاق | 4-6 ساعت |
| یخچال | 3-5 روز |
| فریزر | 6-12 ماه |
البته نگهداری شیر مادر در فلاسک هم برای کوتاهمدت گزینه مناسبی به نظر میرسد. زیرا نیازی به گرم کردن مجدد شیر نیست؛ اما دقت کنید که فلاسک را در جای خنک نگهدارید.
هر آنچه درباره گرم کردن شیر مادر باید بدانید
اغلب نوزادان شیر گرم را نسبت به شیر سرد یا خیلی گرم ترجیح میدهند. اما گرم کردن شیر مادر برای تغذیه نوزاد نیازمند دقت و توجه خاصی است تا خواص مفید شیر حفظ شده و نوزاد دچار سوختگی نشود. در این بخش، روشهای صحیح و ایمن برای گرم کردن شیر مادر را به شما آموزش میدهیم.
حمام آب گرم (بن ماری):
بن ماری بهترین و ایمنترین روش برای گرم کردن شیر است. برای این کار یک قابلمه را تا نیمه از آب پر کرده و روی حرارت قرار دهید تا گرم شود. قبل از جوش آمدن آب، قابلمه را از روی حرارت بردارید. سپس ظرف حاوی شیر را در آب گرم قرار دهید تا به تدریج گرم شود. همچنین باید هر چند دقیقه یکبار ظرف شیر را بچرخانید تا دمای شیر یکنواخت شود.
زیر شیر آب گرم:
به راحتی میتوانید ظرف حاوی شیر را زیر شیر آب گرم بگیرید. البته دمای آب را به تدریج افزایش دهید تا شیر گرم شود. همچنین مراقب باشید که شیر را بیش از اندازه گرم نکنید. رعایت کردن نکات زیر نیز جزو فاکتورهای مهم نگهداری شیر مادر بهشمار میروند:
- هرگز شیر را مستقیم روی حرارت قرار ندهید.
- از مایکروویو استفاده نکنید: مایکروویو باعث میشود برخی نقاط شیر خیلی داغ و برخی نقاط سرد و ممکن است باعث سوختگی نوزاد شود. همچنین، مایکروویو ممکن است به برخی از ترکیبات مفید شیر آسیب برساند.
- دمای شیر را قبل از دادن به نوزاد بررسی کنید: چند قطره از شیر را روی مچ دست خود بریزید تا مطمئن شوید که دمای آن مناسب است. زیرا نازکترین پوست مربوط به این ناحیه بوده و تا حدودی حساسیتی مشابه دهان نوزاد دارد.
- شیر را بیش از حد گرم نکنید: شیر بسیار گرم میتواند به دهان و گلوي نوزاد آسیب برساند.
- اگر شیر را در فریزر نگهداری کردهاید: ابتدا آن را به یخچال منتقل کنید تا به تدریج یخ آن باز شود. سپس با روشهای گفته شده آن را گرم کنید. شیر ذوب شده را مجددا فریز نکنید.
- زمان گرم کردن شیر: شیر را دقیا قبل از تغذیه نوزاد گرم کنید.
- شیر سرد: اگر نوزادتان به شیر سرد عادت کرده است، نیازی به گرم کردن شیر نیست.
با رعایت این نکات، میتوانید شیر مادر را به روشی ایمن و صحیح گرم کرده و به نوزادتان تغذیه کنید. همچنین مطالعه مقاله ضعف در شیردهی نیز میتواند اطلاعات مفیدی برای مادران شیرده داشته باشد.
طلای مایع را گنجینه کنید: راهنمای کامل نگهداری شیر مادر
شیر مادر، بهترین هدیهای است که یک مادر میتواند به فرزندش بدهد. اما نگهداری صحیح از این طلای مایع، به اندازهی تولید آن اهمیت دارد. اولین چیزی که در نحوه نگهداری شیر مادر اهمیت دارد این است که از بطریهای شیشهای، کیسههای مخصوص شیر مادر و ظروف پلاستیکی BPA Free استفاده کنید.
شیر را در دمای اتاق، یخچال و فریزر میتوانید نگهداری کنید. اما مدت زمان نگهداری در هر یک از این مکانها متفاوت بوده و مثلا مدت نگهداری شیر مادر خارج از یخچال نهایتا 4 ساعات است. همچنین باید توجه کنید که بهترین روش برای گرم کردن شیر، استفاده از حمام آب گرم (بن ماری) است.
در نهایت برای رعایت کردن اصول نگهداری شیر مادر، همیشه تاریخ دوشیدن شیر را یادداشت کنید، شیر را در قسمت سرد یخچال یا فریزر قرار دهید، شیر ذوب شده را مجدد فریز نکنید، قبل از مصرف به آرامی تکان دهید، و به علائم فساد شیر توجه کنید.
با رعایت این نکات، میتوانید با خیالی آسوده، شیر دوشیده شده را برای نوزادتان ذخیره کنید و از فواید بینظیر آن بهرهمند شوید. همچنین میتوانید برای تقویت مادر و تامین مواد مغذی مورد نیاز نوزاد، از قاووت کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول، سری به مقاله قاووت چیست بزنید.
سوالات متداول
- آیا میتوان شیر مادر را در فریزر نگهداری کرد؟
- بله تا 1 سال هم میتوان شیر را در قسمتهای عمیقتر فریزر نگهداری کرد.
- شیر مادر تا چند ساعت داخل یخچال قابل نگهداری است؟
- میتوان شیر را 3 تا 5 روز در یخچال سالم نگه داشت.
- آیا میتوان شیر مادر را در فریزر دوباره منجمد کرد؟
- خیر، این کار به کیفیت شیر آسیب میرساند.
- آیا میتوان شیر مادر را در دمای اتاق نگهداری کرد؟
- بله، شیر مادر در دمای اتاق (حدود 25 درجه سانتیگراد) به مدت 4 تا 6 ساعت قابل نگهداری است، اما برای مدت طولانیتر، بهتر است در یخچال یا فریزر نگهداری شود.