بسیاری از مادران و پدران همواره به دنبال راه‌حل‌هایی می‌گردند که هوش و حافظه فرزندان خود را تقویت کنند؛ اما بهره هوشی افراد به چه عواملی بستگی دارد؟ آیا می‌توان آن را به کمک رژیم‌های غذایی افزایش داد؟ چه مواد غذایی موجب کاهش هوش و حافظه می‌شوند؟ در این مقاله از مستر قاووت به‌تمامی این سوالات پاسخ خواهیم داد.
هوش افراد به چه عواملی بستگی دارد؟
حافظه یکی از مهم‌ترین کارکردهای مغز انسان است. از به‌یادآوردن جزئیات اساسی درباره خود تا واقعیت‌های زندگی روزمره مانند آنچه برای صبحانه خوردید یا رنگ موردعلاقه‌تان را شامل می‌شود؛ حافظه باعث می‌شود تا ما اتفاقات روزمره زندگی را مانند یک سریال و توالی به‌خاطر بیاوریم. این توانایی مغز تأثیر بسیار مثبتی بر زندگی ما دارد؛ بنابراین بسیاری از افراد به دنبال راه‌حل‌هایی برای افزایش و تقویت آن هستند.
عواملی که بر حافظه انسان تأثیرگذار می‌گذارند، متنوع و پیچیده هستند. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره می‌کنیم:
- محیط زندگی: محیط زندگی هر فرد، ضرورت‌ها و اولویت‌های وابسته به آن، بر ماندگاری و تداوم حافظه تأثیر بنیادی می‌گذارد.
- خواندن و یادگیری مداوم: فعالیت‌های مانند خواندن، نوشتن و یادگیری مداوم به شما کمک می‌کند تا از نظر ذهنی فعال بمانید و حافظه‌تان را بهبود بخشید.
- خواب: خواب نقش مهمی در شکل‌گیری حافظه دارد. خواب زمان مهمی است؛ زیرا وقایع طول روز پردازش می‌شوند و حافظه شکل می‌گیرد. خواب به تثبیت خاطرات و به ایجاد انواع طولانی‌مدت آن در مغز کمک می‌کند.
- ژنتیک: محققان به‌وضوح بیان کرده‌اند کهتنها عامل غالب در تعیین هوش، ژنتیک نیست. حدود 40 تا 60 درصد هوش ارثی است.
- رژیم غذایی: مصرف بسیاری از مواد غذایی در دوران کودکی و نوجوانی (تعداد محدودتری از آنها در بزرگسالی) روی افزایش حافظه تأثیر می‌گذارد.
حال که با عوامل محیطی و ژنتیکی موثر بر افزایش هوش افراد آشنا شدید، در بخش بعدی مقاله به بررسی تأثیر رژیم غذایی بر تقویت هوش نوزاد می‌پردازیم.
آیا رژیم غذایی بر هوش و حافظه افراد تأثیر می‌گذارد؟
بله رژیم غذایی بر حافظه و عملکرد مغز تأثیر دارد. مغز، یکی از پیچیده‌ترین اعضای بدن است که تمام فعالیت‌ها و کنش‌های روزانه ما را کنترل می‌کند. این ارگان حساس نیاز به انرژی کافی دارد تا به‌درستی عمل کند و وظایف مختلف را انجام دهد. رژیم غذایی برای عملکرد مغز و حافظه اهمیتی فراوان دارد.
مواد غذایی با ارزش غذایی بالا می‌توانند به حفظ و افزایش حافظه و تمرکز کودکان کمک کنند. به‌عنوان‌مثال، اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهی‌ها یافت می‌شوند، از انواع مغذی‌هایی هستند که برای بهبود حافظه و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مغزی بسیار مفید هستند. همچنین ویتامین‌های گروه B نقش مهمی در بهبود عملکرد مغزی ایفا می‌کنند.
به‌طورکلی، انتخاب مواد غذایی با ارزش غذایی بالا و تنوع در رژیم غذایی می‌تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد و به حفظ سلامتی مغز کمک کند. از سوی دیگر، مصرف مواد غذایی ناسالم و فاقد ارزش غذایی می‌تواند باعث کاهش کارایی مغز و توانایی‌های شناختی ما شود.
چگونه هوش کودک و نوزاد خود را افزایش دهیم؟
سن نوزادی و دوره کودکی از جمله زمان‌هایی هستند که افراد در آنها بسیار تربیت‌پذیر محسوب می‌شوند؛ از همین رو بهتر است در این زمان‌ها از راهکارهای عملی تقویت هوش کودک و نوزاد آگاهی داشته باشید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن آنها را به کار بگیرید. در ادامه مقاله به بهترین راهکارهای افزایش هوش نوزادان و کودکان می‌پردازیم.
تقویت هوش نوزاد
برای تقویت هوش نوزاد خود، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
با نوزاد حرف بزنید: هر چه بیشتر با نوزاد خود صحبت کنید، مهارت‌های زبانی او بهتر می‌شود. حتی اگر او تمام حرف‌های شما را متوجه نشود، صحبت‌کردن به تحریک مغز او کمک می‌کند.
آواز بخوانید: آوازخواندن یک راه عالی برای پیوند با نوزاد است و به تحریک مغز او کمک می‌کند. آهنگ‌هایی را انتخاب کنید که ساده و جذاب باشند.
بازی کنید: بازی‌هایی که شامل حل مسئله‌های ساده می‌شوند، می‌توانند به تقویت مهارت‌های شناختی نوزاد شما کمک کنند. همچنین با بلوک‌ها، اسباب‌بازی یا اشیا دیگر بازی کنید.
محیط محرک فراهم کنید: اطراف کودک خود را با چیزهای جالبی برای دیدن، لمس‌کردن و کشف‌کردن محاصره کنید. همچنین می‌توانید او را به مکان‌های جدید ببرید و تجربیات جدیدی به او ارائه دهید.
سلامت عاطفی کودک را تقویت کنید: نوزادانی که احساس عشق و محبت می‌کنند و احساس امنیت می‌کنند، بیشتر از نظر فکری شکوفا می‌شوند. مطمئن شوید که کودکتان را به‌اندازه کافی در آغوش می‌گیرید، می‌بوسید و به او توجه مثبت دارید.
با این راهکارها، می‌توانید به تقویت هوش نوزاد خود کمک کنید. مغز نوزاد مانند یک اسفنج است که اطلاعات و تجربیات دنیای اطراف خود را جذب می‌کند. هر چه بیشتر کودک خود را در معرض چیزهای مختلف قرار دهید، مغز او بیشتر رشد می‌کند و رشد می‌کند.
تقویت هوش کودک
برای تقویت حافظه کودکان می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- تکرار سؤال‌ها و کارت‌های کلمات: این مدل از بازي‌ها می‌تواند به شما اطمینان دهد که کودکتان اطلاعات را هم در حافظه کوتاه‌مدت و هم در حافظه بلند‌مدت حفظ کرده است. مثلاً توالی اعداد را تکرار کنید و بعد از کودکتان بپرسید که بعد از ۳ چه عددی قرار می‌گیرد.
- بازی‌های ذهنی: انجام بازی‌هایی مانند شطرنج و سودوکو می‌تواند به تقویت حافظه کودک کمک کند.
- آموزش موسیقی: نواختن یک ساز می‌تواند حافظه را تقویت کند. همچنین یادگیری یک نوع ورزش جدید می‌تواند چالش‌های ذهنی سودمندی را برای کودکتان فراهم کند.
- یادگیری زبان جدید: آموختن زبان‌های جدید نیز به تقویت حافظه کمک می‌کند.
- خواب کافی: کودکان زیادی به‌پاس لجاجت‌های کودکی از خواب کافی سر باز می‌زنند؛ شما به‌عنوان والد باید برنامه خواب او را تنظیم کنید تا مغز کودک بتواند در طول خواب خود را بازیابی و خاطره‌ها را تثبیت کند.
با این راهکارها، می‌توانید حافظه کودکان را تقویت کنید و به بهبود عملکرد آنها در مهدکودک و مدرسه کمک کنید.
مواد غذایی برای بهبود عملکرد مغزی در کودکان
همان‌طور که در بخش‌های قبلی نیز اشاره کردیم، تغذیه یکی از عوامل تأثیرگذار بر افزایش هوش کودکان است. در ادامه به معرفی خوراکی برای تقویت حافظه کودکان می‌پردازیم که موجب تقویت هوش کودکان می‌شوند:
- تخم‌مرغ: خوشبختانه، تخم‌مرغ‌ها از جمله غذاهای مورد علاقه کودکان هستند. تخم‌مرغ سرشار از مواد مغذی است که برای رشد مغز و عملکرد شناختی حیاتی هستند؛ از جمله آنها می‌توان به کولین، ویتامین B12، پروتئین و سلنیوم اشاره کرد.
- توت‌ها: توت‌ها مملو از ترکیبات گیاهی مفیدی به نام آنتوسیانین هستند. آنتوسیانین‌ها به طرق مختلف برای سلامت مغز مفید هستند و موجب افزایش جریان خون به مغز و ایجاد اثرات ضد التهابی می‌شوند.
- غذاهای دریایی: ماهی‌ها و محصولات دریایی حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که برای سلامت مغز مفید به شمار می‌آیند.
- سبزیجات برگ سبز: سبزیجات مانند اسفناج و کلم حاوی فولات هستند که برای توسعه مغز کودکان مهم است.
- کاکائو: کاکائو حاوی فلاونوئیدها است که ممکن است به بهبود عملکرد مغز کمک کنند.
- مرکبات: مرکبات حاوی ویتامین C هستند که این عنصر غذایی برای سلامت مغز ضروری است.
- لبنیات: لبنیات حاوی پروبیوتیک‌ها است که به بهبود عملکرد مغز کودکان کمک می‌کنند.
- غذاهای غنی از آهن: آهن یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی برای توسعه مغز و عملکردهای شناختی است.
همواره به‌خاطر داشته باشید که میزان مصرف هر کدام از مواد غذایی بالا تنها توسط پزشک کودکان تعیین می‌شود و نمی‌توان مصرف هر کدام از آنها زیاده‌روی کرد.
مواد غذایی برای بهبود عملکرد مغزی در نوزادان
رژیم غذایی کودکان زیر ۱ سال محدود است و نمی‌توان انواع غذاها را برای آنها سرو کرد. به‌طورکلی بهتر است مواد غذایی که در ادامه معرفی می‌کنیم را کاملا بپزید و به شکلی کاملا پوره شده به نوزاد (بالای ۶ ماه) بدهید. از جمله این مواد غذایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سبزی‌ها
انواع سبزی‌ها مانند جعفری، شوید و گشنیز دارای ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند. اضافه‌کردن این سبزی‌ها به غذای شیرخوار می‌تواند به رشد سالم نوزاد و تقویت حافظه وی کمک کند.
گوشت
گوشت سرشار از پروتئین و روی است و یک غذای ایده‌آل برای نوزادان به شمار می‌آید. مخلوط گوشت با سیب‌زمینی شیرین یکی از غذاهای مناسب برای نوزادان زیر یک سال است.
غلات و حبوبات جوانه‌زده
این مواد دارای انرژی، پروتئین، ویتامین و املاح هستند. به‌مرورزمان، تغذیه تکمیلی نوزاد را با این مواد تنوع ببخشید.
به‌عنوان والدین، توصیه می‌شود با راهنمایی‌های پزشک یا متخصص تغذیه، تغذیه مناسب برای نوزاد خود را تنظیم کنند.
شیر مادر برای تقویت هوش نوزاد
شیر مادر یک ماده غذایی بسیار مهم برای تغذیه نوزاد، به‌ویژه در ماه‌های اول زندگی است. این شیر حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی مختلفی است که نوزاد را در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها محافظت می‌کند. برخی از فواید شیر مادر عبارت‌اند از:
- محافظت در برابر بیماری‌ها: شیر مادر باعث تقویت سیستم ایمنی نوزاد می‌شود و او را در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند.
- تأمین مایعات بدن: شیر مادر برای نوزاد تمامی مایعات از جمله آب کافی را فراهم می‌کند.
- افزایش هوش: مصرف شیر مادر به رشد مغز نوزاد کمک می‌کند و مشکلات مربوط به یادگیری را کاهش می‌دهد.
- تأمین مواد مغذی: شیر مادر حاوی پروتئین‌ها، ویتامین‌ها، چربی‌ها، آهن، فلوراید و کربوهیدرات است.
- سلامت دهان و دندان: شیر مادر می‌تواند موجب سلامت دهان و دندان نوزاد نیز شود.
- پیشگیری از چاقی کودک: مصرف شیر مادر می‌تواند در کاهش احتمال چاقی کودکان تأثیرگذار باشد.
به‌طورکلی، تغذیه از شیر مادر به نوزاد کمک می‌کند تا سال‌ها بعد، دارای ضریب هوشی بالاتری باشد. بنابراین، توصیه می‌شود که نوزادان حداقل تا 6 ماهگی از شیر مادر تغذیه کنند.
بهتر است هنگام شیردادن به نوزاد با او صحبت کنید و به وی عشق بورزید. این کار موجب فعالیت هر چه بیشتر مغز نوزاد خواهد شد.
رژیم غذایی افزایش شیر مادر
برخی مادران ممکن است با مشکل کمبود میزان شیر مواجه شوند که این عارضه برای سلامت نوزاد مضر است. برای حل این مشکل، مادران می‌توانند از روش‌های مختلفی از جمله رعایت رژیم‌های غذایی استفاده کنند تا شیر خود را افزایش دهند. در ادامه، لیستی از ۹ ماده غذایی که برای افزایش شیر مادر باید در رژیم غذایی او قرار بگیرد، آورده شده است:
- محصولات لبنی: شیر، پنیر، ماست و کره
- سبزیجات خوراکی: اسفناج، بروکلی، کلم و شلغم
- میوه‌ها: پرتقال، توت، توت‌فرنگی و آناناس
- غذاهای پرپروتئین: مرغ، گوشت قرمز، ماهی و تخم‌مرغ
- غذاهای حاوی اسید چرب امگا-3: ماهی سردآبی، گردو و روغن کنجد
- غذاهای حاوی ویتامین C: پرتقال، نارنج، توت‌فرنگی، توت و گوجه‌فرنگی
- غذاهای حاوی کلسیم: برنج، برگ گیاهان خضری، بادام، کره بادام‌زمینی و سبزیجات
- میوه‌های خشک: آلبالو، خرما، زردآلو و انگور خشک
- گیاهان دارویی: زیره‌های سبز و سیاه، برگ گشنیز، بادام، جو، رازیانه، دارچین و زنجبیل
مکمل کاملا گیاهی افزایش شیر مادر
مکمل‌های متنوعی در بازار برای افزایش شیر مادران ارائه شده‌اند که از جمله آنها می‌توان به قطره شیرافزا یا قرص شیر افزا اشاره کرد؛ این محصولات عوارض خاص خودشان را دارند و در صورت مصرف بیش از حد حتی موجب پس‌روی و قطع شیر مادر می‌شوند.
اما قاووت بارداری از جمله مکمل‌های کاملا گیاهی و بدون عارضه افزایش شیر مادر است که علاوه بر افزایش حجم شیر، موجب تقویت جسمانی مادران نیز می‌شود. این قاووت تمامی گیاهان دارویی موثر بر افزایش کیفیت و حجم شیر مادر را در خود جای‌داده است. از جمله مواد اولیه این قاووت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیاه‌دانه
- گندم
- کنجد
- هل باد
- جو دوسر
- شاهدانه
- خشخاش
- دارچین
- نارگیل
- زنجبیل
- زنیان
- رازیانه
- زیره سبز
- بادام
- گردو
- پسته
این قاووت به طور اختصاصی برای نوزادان پسر و دختر تولید می‌شود و هیچ عارضه‌ای را برای مادران به همراه ندارد. رازیانه موجود در قاووت بارداری برای پسران مضر است؛ زیرا این داروی گیاهی زمینه در کولیک را برای آنها فراهم می‌کند؛ ازاین‌رو این ماده گیاهی از دستورالعمل تولید قاووت بارداری برای پسران حذف شده است.
از جمله فواید قاووت بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از ریزش موی مادر هنگام شیردهی به‌پاس داشتن عناصر غذایی منیزیم و روی
- تأمین کلسیم بدن مادر هنگام شیردهی و جلوگیری از پوکی‌استخوان
- جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های مادر در دوران شیردهی و نوزاد
- تقویت سیستم ایمنی بدن مادر به‌پاس داشتن آنتی‌اکسیدان‌های فراوان
- رشد مغز نوزاد به‌پاس داشتن امگا-۳ فراوان
- جلوگیری از نفخ شکمی کودک
- دارای خواص ضدویروسی و ضد انگلی
- بهبود طعم شیر مادر
- چرب شدن شیر مادر
- بهبود روند افزایش وزن نوزاد
- کاهش ضعف مادر هنگام شیردهی
نکات تغذیه مناسب برای کودکان ۶ تا ۱۲ ماه
تغذیه مناسب برای کودکان در این دوره زمانی بسیار مهم است. در ادامه، نکاتی را برای تغذیه کودکان ۶ تا ۱۲ماهه به شما توضیح می‌دهیم:
- شیر مادر: شیر مادر همچنان بهترین تغذیه برای نوزادان است. اگر کودک شیر مادر نمی‌خورد، می‌توانید از فرمول‌های شیر مصنوعی استفاده کنید.
- پوره سیب‌زمینی: پوره سیب‌زمینی یکی از غذاهای ابتدایی برای نوزادان در این سن است. آن را با آب یا شیر تهیه کنید و به کودک خود بدهید.
- تنوع در غذاها: به کودکان خود غذاهای مختلف و متنوع ارائه دهید. از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌ها استفاده کنید.
- محدودیت مواد آلرژی‌زا: در این دوره، مواد آلرژی‌زا مثل عسل، ماهی، تخم‌مرغ، گردو و بادام را محدود کنید.
- کم‌نمک و کم شکر: غذاهای کودکان باید کم‌نمک و کم شکر باشند. از غذاهای طبیعی و تازه استفاده کنید.
- توجه به مقادیر موردنیاز مواد مغذی: مقادیر موردنیاز ویتامین‌ها، مواد معدنی، کربوهیدرات، پروتئین و چربی را در نظر بگیرید.
با رعایت این نکات، می‌توانید تغذیه سالم و مناسبی برای کودک خود فراهم کنید.
مستر قاووت، مرجع معتبر تهیه قاووت شیر افزا
همان‌طور که در این مقاله بیان کردیم، تغذیه یکی از عوامل موثر در افزایش هوش کودک و نوزادان به شمار می‌آید. شیر مادر برای نوزادان کامل‌ترین غذای ممکن است و بهتر است مادران در دوره ۱ تا ۶ ماهگی فرزند خود، روی افزایش کیفیت و حجم شیر خود تمرکز کافی را داشته باشند.
قاووت شیرافزا مکمل کاملا گیاهی و بدون عارضه افزایش شیر مادر است که علاوه بر افزایش حجم شیر، موجب تقویت قوای جسمی مادر نیز می‌شود. مستر قاووت مرجع تخصصی تولید قاووت شیرافزا بوده و اولویت خود را سلامتی و رضایت مشتریانش می‌داند. شما می‌تواند این محصول را از سایت مجموعه مستر قاووت در بسته‌بندی‌های ۲۲۰ گرمی، ۴۲۰ گرمی و ۱ کیلوگرمی تهیه نمایید. سفارش شما دراسرع‌وقت، با بسته‌بندی استاندارد و در تازه‌ترین حالت ممکن به دستتان خواهد رسید.